Thế Hệ Gen Z và những xu hướng làm việc mới

Theo thống kê sơ bộ năm 2022 của Tổng cục Thống kê, lứa tuổi từ 15 – 24 đang chiếm 10% lực lượng lao động. Điều này cũng cho thấy Gen Z đang là một nguồn nhân lực mới của thị trường lao động. Vậy lực lượng lao động mới này có gì đặc biệt? Trong bài viết này, hãy cùng tìm hiểu về chủ đề “Thế Hệ Gen Z và những xu hướng làm việc mới” để có một cái nhìn rộng mở hơn về cách những người trẻ hiện nay đối mặt với công việc.

Đến năm 2025, Gen Z được dự đoán sẽ chiếm 1/3 dân số trong độ tuổi lao động.

1. Quiet quitting và quiet cutting

Quiet quitting hay được gọi là “nghỉ việc trong thầm lặng”, lúc này, người lao động không còn động lực để cố gắng trong công việc, chỉ làm những việc trong phạm vi được trả lương mà không tham gia bất kỳ công việc nào khác, ngay cả các hoạt động giao lưu hay ngoại khóa.

Trong khi đó, quiet cutting là hình thức cắt giảm thầm lặng của doanh nghiệp bằng việc giảm dần trách nhiệm và hạ thấp vai trò của nhân viên trong tổ chức. Điều này khiến nhân viên tự xin nghỉ việc.

2. Quiet promotion

Quiet promotion hay thăng tiến trong thầm lặng, khi đó, thay vì được thăng chức và nhận được mức lương cao hơn, người lao động sẽ nhận thêm nhiều trách nhiệm hơn với mức lương không đổi.

Một vài dấu hiệu dễ thấy của quiet promotion là khối lượng của bạn tăng lên đáng kể so với những người đồng nghiệp đồng cấp.

Quiet promotion: không thăng chức, không tăng lương nhưng khối lượng công việc lại tăng.

3. Rage quitting

Rage quitting hay nghỉ việc trong thịnh nộ dùng để chỉ trạng thái tức giận và phẫn nỗ đến mức phải nghỉ việc của một người. Điều này có thể xảy ra khi một người cảm thấy quá bất công khi thời gian và công sức mà họ bỏ ra không nhận lại thù lao tương xứng.

Khác với gen X hay gen Y, Gen Z lớn lên trong bối cảnh công nghệ số và internet phát triển, bởi vậy họ không ngần ngại trong việc bày tỏ quan điểm của mình trên mạng. Qua đây, các nhà lãnh đạo có thể biết được lý do thực sự mà nhân viên nghỉ việc là gì để có thể điều chỉnh và cải thiện môi trường làm việc phù hợp hơn với thế hệ nhân sự mới.

4. Bed rotting

Bed rotting dùng để chỉ trạng thái nằm lì trên giường trong một thời gian dài và làm các hoạt động thụ động như lượt TikTok, xem phim, v.v. Đây là một thuật ngữ phổ biến trong Gen Z và nhiều người coi đây là một cách để “chữa lành” với bản thân.

Bed rotting mang đến một số lợi ích như giúp mọi người thư giãn, giảm căng thẳng mệt mỏi, và nạp lại năng lượng sau những giờ làm việc/học tập căng thẳng. Tuy nhiên, hành vi này chỉ có lợi khi nó được kiểm soát ở một mức độ vừa phải.

Nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của con người và các mối quan hệ xung quanh, chẳng hạn như rạn nứt các mối quan hệ, gây rối loạn giấc ngủ, tăng nguy cơ trầm cảm, v.v.

5. Productivity theater

Productivity theater hay rạp chiếu phim năng suất dùng để chỉ những người cố tỏ ra là mình đang làm việc chăm chỉ, năng xuất nhưng thực chất không làm gì hiệu quả.

Điều này thường xảy ra tại môi trường làm việc mà nhân viên cảm thấy áp lực khi phải chứng minh năng suất của mình. Ví dụ, một người đã làm xong việc từ 5h chiều, nhưng không muốn để sếp biết họ đã làm xong sớm, họ chăm chú nhìn vào màn hình máy tính và thi thoảng gõ gõ máy tính tỏ ra như đang làm việc thật.

6. Bare minimum Mondays

Bare minimum Mondays dùng để chỉ người lao động bắt đầu tuần mới với khối lượng công việc nhẹ nhàng nhằm hạn chế nguy cơ kiệt sức vào đầu tuần.

Bên cạnh đó, điều này cũng giúp người lao động có hai ngày nghỉ cuối tuần trọn vẹn và không gặp phải "Hội chứng sợ chủ nhật" (Sunday Syndrome) khi không phải lo nghĩ quá nhiều về lượng công việc khổng lồ đang đợi mình vào thứ hai.

Một “trend” khá lành mạnh khi Gen Z làm việc: không làm quá sức vào thứ Hai để hiệu quả công việc được tốt hơn.

7. Polyworking

Polyworking được hiểu là xu hướng làm nhiều hơn một công việc. Khi đó, bên cạnh công việc 8 tiếng tại văn phòng, người lao động có thể làm các công việc tay trái khác.

Gen Z là một thế hệ năng động, cùng với điều kiện ngoại cảnh có nhiều thuận lợi như công nghệ và internet phát triển, xã hội phát triển, v.v, đây là lý do tại sao nhiều chuyên gia dự đoán polyworking là một trong những xu hướng việc làm của thế hệ này.

Một cuộc khảo sát mới nhất Deloitte đã chỉ ra, có đến 46% Gen Z và 37% Gen Y đang làm thêm một công việc bán thời gian khác bên cạnh công việc toàn thời gian. Thậm chí, một số người còn làm cùng lúc hai công việc toàn thời gian.

8. Proximity bias

Proximity bias hay thiên vị khoảng cách dùng để chỉ những nhân viên có xu hướng thiên vị hoặc lựa chọn các môi trường làm việc gần nhà. Đây cũng là lý do tại sao các công việc remote và hybrid được tín đồ proximity bias ưa thích hơn cả.

Theo một khảo sát Gen Z và Millennials toàn cầu của Deloitte chỉ ra, 75% Gen Z và 76% của thế hệ Millennials ưa chuộng mô hình làm việc kết hợp (hybrid) hoặc làm việc từ xa (remote). Qua đây cũng lý giải phần nào proximity bias là một xu hướng tìm việc của Gen Z.

9. Loud laborer

Loud laborer hay người lao động ồn ào dùng để chỉ những người lao động dành nhiều thời gian để khoe khoang về công việc của bản thân hơn là thực sự làm việc.

Nicole Price – một chuyên gia về kỹ năng lãnh đạo chia sẻ, “Những người lao động ồn ào dùng mọi cách để khoe khoang những gì họ đang làm hoặc dự định làm hơn là thực sự bắt tay vào công việc”.

Một trong những nguyên nhân thúc đẩy thực trạng này là mong muốn được chú ý và công nhận về năng lực và giá trị của người lao động.

Những người lao động Gen Z và millennials muốn được hiểu và công nhận giá trị lớn hơn của các nhiệm vụ mà họ được giao. Do đó, đây cũng có thể là lý do khiến một vài Gen Z trở thành người lao động ồn ào tại công sở.

Nguồn: Sưu tầm